Lovers

Het - ongenuanceerde - beeld dat vaak van Gambianen geschetst wordt, is aangenamer dan het realistische beeld dat ik hier van mede - Europeanen voorbij zie gaan: Oude blanke dames vozend met een jonge Gambiaan en vervallen leeftijdgenoten die een jonge Gambiaanse aan de haak geslagen hebben. Ze moeten het allemaal zelf weten, maar ik vraag me af: 'Hoe zullen de bewoners van dit land deze taferelen duiden?' Het gangbare oordeel over de luie, initiatiefloze, altijd om hulp vragende Gambiaan valt in het niet bij het alom zichtbare gedrag van de blanke lovers. 'Are there still moral standards and goals in your country?' , vraagt iemand mij.

Prachtige gewaden van de autochtonen ( ook onze poetshulp, kleedt zich na het werk in een kleurig kleed) naast smakeloze vrijetijdskleding van de povere rijke Europeaan.

Dan toch liever meer van die 'naïevelingen' die zich het vuur uit de sloffen lopen om de veel bespotte druppels op de gloeiende plaat te laten vallen. Zij spannen zich in voor een waterput in een dorp, voor toiletten op scholen, voor een microkrediet , voor onderwijs aan kinderen uit arme gezinnen. Er zijn heel veel kleine stichtingen hier werkzaam. Ze regelen containers met ziekenhuisbedden die in Nederlandse vervangen worden ( b.v. uit het Maxima Medisch centrum!); ze zorgen voor zendingen computers die in het nieuwe lab van het Gambia college gebruikt gaan worden: ze sponseren jongelui die auto's en motoren hierheen rijden. De ene auto wordt hier verkocht om de andere auto te kunnen onderhouden. Allemaal druppels .... Maar het komt wel goed terecht. Tanka Tanka, het psychiatrisch ziekenhuis heeft hard een auto nodig.

Islamitisch feest

Nationale feestdag vandaag:

10 Moeharram.

Ashura (Asjoera) is de tiende dag van de eerste maand van het islamitisch jaar: 10 muharan. Nadat op 1 muharram in de moskee het kerkelijke jaar is begonnen, wordt op deze dag pas echt nieuwjaar gevierd.
Het is vooral een feest voor kinderen, ze krijgen allerlei cadeautjes die lawaai maken: trommels, fluitjes, rotjes, rammelaars en ratels, ook wel poppen en geld. 's Avonds eten de kinderen cous-cous klaargemaakt met de gedroogde staart van het schaap dat bij het offerfeest is geslacht.

Gisteren was het hier al een oorverdovend lawaai. Kinderen - sommigen met witte vegen op hun gezicht -zongen, dansten en sloegen op blikken en jerrycans. Na de voorstelling keken ze verwachtingsvol: beloning was heel welkom
Ashura is een dag van tegenstellingen, er heerst blijdschap om de dingen die moeten komen en verdriet om de dingen die voorbij zijn gegaan. Het wordt volgens de islam aanbevolen om een dag te vasten. Het is toch ook een gezellige dag, want veel mensen zoeken elkaars gezelschap op. Niet alleen in huis, maar ook op straat.

Op de ochtend van Ashura kun je beter niet op straat vertonen. Je riskeert namelijk een nat pak doordat iemand een emmer koud water over je heen kiept, of je met een waterspuit probeert te raken. Want op Ashura moet iedereen een bad nemen. Demba en Adama vasten vandaag. Ze hebben ook een paar uur vrij gevraagd om naar hun familie en de moskee te gaan. Pas na zonsondergang mag je eten. Het vasten is een herdenking van de bevrijding van de profeet Mousa - oftewel Mozes - en zijn volk van de farao. De maaltijd wordt bij sommige stromingen van de islam gezien als herdenking van de laatste keer dat Noach at aan boord van de Ark.

Dag van de leraar op het Gambia College

Op 5 oktober was het World Teachers Day. Op 22 november mag het Gambia College een dag van de leraar organiseren, gesponsord door UNESCO. Het auditorium vult zich met studenten en achter een lange tafel schuiven de sprekers aan. Er wordt wel - geduldig - gewacht op de laatste official. We beginnen dan ook een uur later. De organisatie van een dergelijk evenement wordt in Nederland door een evenementenbureau geregeld. Hier moet alles intern gedaan worden.

'Take a stand for teachers', is het thema.

De bijeenkomst begint met 2 gebeden: een Islam- en een Christengebed!

Nadat elke deelnemende organisatie een statement heeft uitgesproken, horen we 4 monologen aan van elk een half uur.

Begrippen als toewijding en betrokkenheid, vertrouwen en motivatie, kennis en attitude, rolmodellen en gedragscode komen meerdere keren voorbij. Applaus volgt. Singapore en Qatar worden genoemd als (onnavolgbare) voorbeelden van investeringen in het onderwijs. E-learning moet ijkpunt worden; Metsje krijgt ook applaus, omdat ze genoemd wordt als facilitator van de nieuw te bouwen computer-labs. Na 2 uur luisteren mogen er vragen gesteld worden en aanbevelingen gedaan. Wordt veel gebruik van gemaakt.

Studenten krijgen voor hun aanwezigheid presentiegeld van Unesco (50 dalasi= € 1,30). Kunnen ze goed gebruiken, want ze moeten van 500 dalasi per maand rondkomen. De laatste 3 maanden is er niet uitbetaald; sommige studenten vielen flauw van de honger!

We maken nog een afspraak voor 2 gastlessen op het college begin december.

Voor regio 2 geef ik maandag een les voor 20 clustermanagers.

Weekend weg

Hotsend en botsend volgen we in een 12-persoons krakend busje het zandpad naar het zuiden. Tot een wagen met pech het pad verspert. De bestuurder ligt onder het mobiel en maakt duidelijk, dat het nog wel even kan duren. Achteruit dan maar en een alternatieve zandweg zoeken. Je moet er wat voor over hebben om in de ongerepte eenzaamheid bij de Allahein te geraken. De Allahein blijkt het water uit het binnenland af te voeren naar de Atlantische oceaan. Het water is brak en ondiep. Tweepersoonsbootjes en peddels zijn voorhanden; een krokodil ligt bewegingloos aan de overkant naar ons te gluren. 'Handen binnenboord'. We bereiken de oceaan niet, dat is vijf uur peddelen. Het talrijke gevogelte is exotisch te noemen. Twee Zweedse spotters, beladen met hoogwaardige apparatuur laten hun enthousiasme de vrije loop, tonen ons hun opnamen en boeken nog een nacht bij. Voor zonsopgang gaan ze alweer scheeps.

De baas van de eco-lodge zegt een slang te gaan doden. Het beest heeft een lam geheel verslonden en de moeder gewurgd..... een wurgslang (python?) dus.

De hutten zijn simpel, zonder stroom en heet. Gelukkig komt er koud water uit de douchekoppen.

De terugweg doen we langs de kust. Een vriendelijk museum geeft ons inzicht in het oorspronkelijke bestaan van de meeste Gambianen.

Vergrijp

Vergrijp

Een van de studenten van hogeschool Windesheim die hier stage loopt, is bezig met een onderzoek naar seksuele intimidatie. Voor haar is een gesprek geregeld met een regeringsfunctionaris, die bezig is met maatregelen tegen vergrijpen op dit terrein. De man vertelt over een actuele situatie. Hij moet afreizen met juristen naar Basse. Daar worden 4 mannen aangeklaagd wegens verkrachting van meisjes tussen de 12 en 14 jaar. Hier heeft een verkrachting nog meer impact dan bij ons : de meisjes worden verstoten uit hun familie. Basse ligt 350 km hiervandaan. De reis erheen moet met openbaar vervoer: 8 uur reizen! Wrange bijkomstigheid: het luxe kantoor van de WHO (Wereld Gezondheidsorganisatie) ligt vlak bij het regeringskantoor; er staan daar ongebruikte auto's voor de deur! Die mogen niet ingezet worden bij deze zaak. WHO organiseert wel - in het kader van de week van de psychiatrie - een kostbare conferentie. Voor de genoemde ambtenaar moet nu (weer) - via een korte lijn(!) - een auto gesponsord worden.

Steeds vaker denk ik: alleen kleine projecten zijn effectief ...... maar er zullen wel uitzonderingen zijn.

Nog een bevolkingsgroep

Bij alle verschillende bevolkingsgroepen, valt er een erg op: de Ako's. Zij zijn de teruggestuurde slaven en zijn te herkennen aan kleding die te typeren is als Europese 20-jaren kleding: bloemetjesjurken, hoedjes, costuums. Ze komen uit Suriname, Jamaica ........

Jongens

Tot het zesde levensjaar blijft een jongen hier bij de moeder. Daarna is hij eigendom van de vader en wordt gezien als de 'pensioenvoorziening'.

Studenten

Dr. Ndure draagt zijn les communicatie aan mij over. Hij introduceert mij bij de bijna 50 studenten. Het wordt een vrolijke sessie van 2 uur ..... in de middaghitte. Bij een oefening met communicatiestijlen scoort de overgrote meerderheid in de twee linker segmenten: de ondersteunende (18) en onderzoekende stijl (19). Slecht een klein aantal komt terecht in de dynamische(5) en controlerende (4)stijl . Dat beeld komt - wonderlijk genoeg - precies overeen met het beeld dat de hier langer verblijvende Nederlanders van de Gambianen schetsen (zie vorige bericht).

De rest van de les verloopt geanimeerd; aan het slot komt de vraag : 'Wil je volgende week weer komen, zelfde tijd, zelfde plaats? Mijn arrogantie neemt nog verder toe.

In de krant lees ik dat er een nieuwe minister van communicatie(!) is benoemd. De aankondiging van de benoeming laat zien hoe groot de verering voor de president is: 'His excellency Sheikh Professor Alhaji Dr. Yahya Jammeh ......' De man was ooit sergeant, daarna luitenant kolonel .... Na de staatsgreep deed hij wel goede dingen: hij krijgt ook bij verkiezingen nog steeds de overgrote meerderheid van de bevolking achter zich. De vredelievende manier waarop de verschillende volken (stammen) hier samenwonen, verkleint de kans op een volgende staatsgreep.

Initiatief?

Nederlanders die hier al langere tijd wonen, vinden dat de meeste Gambianen geen initiatief tonen. Ook blijken goed lopende bedrijven vanaf het moment dat ze in Gambiaanse handen komen, snel achteruit te gaan. Gambianen die wel succesvol zijn, geven dit ook toe. Een Gambiaanse arts die hier vlak bij een privé-ziekenhuis runt (en met nieuwbouw bezig is) komt hier wel eens en bevestigt dit gebrek aan ondernemingszin. Iemand zei: 'De Britten hebben elk initiatief eruit geramd'.

Het psychatrisch ziekenhuis Tanka Tanka (= gelly gelly, de bushtaxi die je ergens brengt), is zo'n voorbeeld van slecht management. De nieuwbouw (eerst zaten de patiënten in de gevangenis van Banjul!) kostte € 500.000,00, opgebracht door Nederlandse sponsors. Veel is er nu al stuk door gebrek aan goede leiding.

Op het Gambia college en bij het Management Institute merken we bij de jongeren een nieuwe mentaliteit op: tijd voor verandering en eigen initiatief! We blijven hopen.

Nieuwe wc!

Mooi! De lessen op de campus beginnen maar een kwartier te laat. De beamer wordt al voor me neergezet en de meeste 'administrators in education' tonen een verwachtingsvolle blik. De 'iceberg -theory' gaat er goed in en de voetangels en klemmen bij een verandering worden met hoofdgeknik herkend. Slechts één cursist valt in slaap vandaag; ze schrikt wakker van stemverheffing en een geplande klap op de tafel . De inleiding op 'multiple intelligences' - mooie powerpoint plaatjes - doet de groep opveren.

Met een emeritus hoogleraar van de universiteit van Kopenhagen, een Zweed uit Malmö, een leuk gesprek gevoerd na de lessen. Hij is al meer dan een jaar als vrijwilliger werkzaam in Gambia .... Zijn vrouw is er ook en hij zegt vrolijk te worden van het klimaat.

Woensdag mag ik van 14.30 - 17.00 u ( niet zo vroeg op) een groep (jonge)studenten het belang van een goede communicatie laten zien.

Op mijn thuisbasis is een loodgieter al een week bezig met de vervanging van de wc-pot (zie foto's). De koelkast geeft een schok bij aanraking, maar hier heeft een elektricien snel de oorzaak van gevonden. De tuinman komt de bomen snoeien. Al deze mensen krijgen in onze ogen een hongerloon, maar kunnen er beter van rondkomen dan de meeste Gambianen. 750 dalasis per week geeft je familie een 'goed'bestaan. Een maandinkomen van 3000 dalasis (€ 75,-) wordt door de meesten niet gehaald.